آموزش لوله کشی ساختمان

اهمیت دوره‌های آموزشی لوله کشی ساختمان

اهمیت دوره های یادگیری لوله کشی ساختمان ویژه بازار کار از آن جهت می باشد که افراد بعد از شرکت در این دوره ها، می توانند به بازار کار وارد شده و از دانسته های خود درآمد کسب کنند. با توجه به این که روز به روز، صنعت ساختمان و به کار گیری لوله ها به منظور گرمایش، سرمایش، گازرسانی، آب رسانی و فاضلاب، در حال رشد و گسترش است، آموزشگاه های بسیاری به منظور آموزش لوله کشی، دوره هایی را راه اندازی کرده اند.

شرایط بازار کار لوله کشی ساختمان

همان طور که پیش تر گفته شد، لوله کشی ساختمان اهمیت بالایی دارد و یادگیری آن نیز می تواند بسیار سودمند باشد. امروزه، آب برای هر ساختمانی یک الزام است و افراد تقریبا در همه کار های روزمره خود به آن نیاز دارند. از این رو، هر گونه نقص یا ایراد در سیستم لوله کشی و آب رسانی ساختمان می تواند مشکلات بسیاری را به دنبال داشته باشد. از این رو، افراد در هنگام خرابی این سیستم و مواجهه با کمبود آب، فورا نگران شده و به تعمیر کار مراجعه می کنند. در نتیجه، بازار کار لوله کشی برای غالب مشاغل در این حیطه مطلوب است و می توان از آن درآمد خوبی به دست آورد.

تنوع شغلی در حوزه لوله کشی

یکی از مواردی که در زمینه لوله کشی ساختمان به چشم می خورد، تنوع شغلی بالای آن است. در زیر به جمله مشاغلی که لوله کش می تواند در آن ها فعالیت کند اشاره شده است:
• لوله کشی آب ساختمان
• اجرای لوله کشی برای شوفاژ و رادیاتور
• پیدا کردن و رفع عیب و نقص های سیستم لوله کشی
• نصب تجهیزات حمام
• استخر، سونا و جکوزی
• نصب شیرآلات ساختمان
• لوله کشی فاضلاب
• نصب توالت های ایرانی یا فرنگی
این ها تنها بخشی از زمینه هایی است که با شرکت در دوره های آموزش لوله کشی ساختمان و یادگیری این حرفه می توانید در آن شروع به کار کنید.

میزان درآمد لوله کشی ساختمان چقدر است؟

این مسئله به دو عامل بستگی دارد. تجربه شخص و میزان تخصص. میزان درآمد یک لوله کش مبتدی و معمولی حدود 30 تا 50 درصد کمتر از مقدار درآمدی است که یک لوله کش ماهر و با تجربه دریافت می کند. به طور کلی بسته به این دو عامل ذکر شده، می توانید بین 5 تا 20 میلیون و یا حتی بیشتر درآمد داشته باشید. بنابراین نباید انتظار داشته باشید به محض ورود به این حرفه، درآمدتان هم رده لوله کش های با سابقه باشد. شایان ذکر است افزون بر این دو عامل، عوامل دیگری هم در میزان درآمد یک لوله کش دلالت می کنند. برای مثال منطقه جغرافیایی نظیر شهر ها و شهرستان ها و این که به طور مستقل کار می کنید یا در یک شرکت تأسیساتی استخدام هستید.

چه مقدار سرمایه برای ورود به بازار کار لازم است؟

به طور عمومی، تنها هزینه ای که لازم دارید بپردازید، همان مقداری است که برای آموزش و یادگیری نیاز است. جدا از آن، افراد ممکن است بسته به شرایط و یا علاقه خود هزینه های مضاعفی انجام دهند. برای مثال برخی ترجیح می دهند شرکت یا کسب و کار خود را به طور مستقل راه اندازی کنند و ممکن است بخواهند برای شناخته شدن و معرفی خدمات خود تبلیغات انجام دهند. البته این ها همگی هزینه های غیر ضروری هستند و برای ورود به بازار کار همان مورد اول کفایت می کند.

سیستم لوله کشی

سیستم لوله کشی ساختمان متشکل از شبکه ای پیچیده است که شامل لوله های آب رسانی، لوله های تهویه، لوله های تخلیه آب و باقی خطوط می باشد. از آن جایی که امر لوله کشی ساختمان، بسیار پیچیده بوده و فرآیند نصب تجهیزات و یا ترمیم و مرمت آن در ساختمان، نیازمند صرف کردن سرمایه زیادی می باشد، آگاهی از طرز عملکرد این سیستم و آشنایی با آن بسیار حائز اهمیت است.

چرا باید لوله کشی یاد بگیریم؟

در صورتی که در یکی از لوله کشی های موجود در ساختمان عیبی نظیر نشتی ایجاد شود، مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین، باید هرچه زود تر این موضوع را به یک متخصص اطلاع دهید و از او بخواهید تا هرچه سریع تر به مشکل لوله کشی ساختمان شما رسیدگی کند. برای این کار باید هزینه صرف کنید و همچنین ممکن است مقدار زیادی از وقت گران بهای شما نیز هدر رفته و حتی مانع انجام دادن فعالیت های روزانه شما جلوگیری کند؛ اما اگر با سیستم لوله کشی آشنا باشید می توانید به راحتی و بدون صرف هزینه مضاعف، نسبت به رفع خرابی و ترمیم آن اقدام کنید.

پیش نیاز ها

قبل از شروع فرآیند یادگیری لازم است با برخی اصطلاحات لوله کشی ساختمان آشنا شوید و یک شناخت کلی از این سیستم به دست آورید. برخی از این موارد که در ادامه مطالب به آن ها اشاره خواهیم داشت عبارتند از جنس لوله، سایز لوله، نحوه انتخاب لوله، انواع لوله و اتصالات آن و غیره.

انتخاب لوله

برای لوله کشی ساختمان از لوله های متنوعی استفاده می شود که برخی از عام ترین آن ها لوله های آهن گالوانیزه (یا فولاد گالوانیزه)، لوله های پلاستیکی، لوله های مسی، لوله های چدنی، لوله های برنجی و لوله های دیگری که به منظور سیستم های آب سرد با مواد ویژه برای همین کار ساخته شده اند، می باشند.

موادی که در ساخت لوله به کار می روند به عواملی بستگی دارند

• میزان آبی که نیاز است تأمین گردد
• فشار آب
• عامل خورده شدن یا زنگ زدگی در انواع مختلف لوله و در دما های مختلف
• میزان بودجه و مقدار هزینه ای که می خواهید برای لوله کشی صرف کنید
• امکان دسترسی به جنس مورد نظر

سایز لوله

سایز لوله هایی که برای انتقال آب استفاده می شوند به مواردی از جمله، تعداد اتصالات نصب شده (مورد نیاز) و انواع آن ها، تعداد اتصالاتی که در یک زمان مشخص مورد استاقده قرار می گیرند (عامل استفاده همزمان)، از دست رفتن و کاهش اصطکاک در طول مسیر لوله کشی، فشار آب و در نهایت نوع دستگاه های شست و شو بستگی دارد.

از دست رفتن و کاهش اصطکاک

زمانی که آب یا هر مایع دیگری در طول مسیر لوله جریان می یابد، لایه های مختلف آب، با سرعت های مختلف حرکت می کنند؛ در این شرایط، میزان سرعت حرکت آب در بخش میانی لوله نسبت به سایر قسمت ها، بیشتر است. مقدار این مقاومت در برابر جریان، که عموما از دست رفتن اصطکاک نامیده می شود، در لوله های متفاوت، فرق می کند. این اصطکاک، موجب افت فشار آب و کاهش آن می شود. در لوله های کوچک تر، این مسئله یعنی از دست رفتن اصطکاک، به افزایش فشار آب غالب است. در صورتی که افزایش فشار آب، امکان پذیر نباشد، می توانیم با بزرگ تر کردن سایز و اندازه قطر لوله ها، از دست رفتن اصطکاک را نیز افزایش دهیم.

تعریف اتصالات در لوله کشی

لوله ها، به کمک این اتصالات، در طول های متفاوت به یکدیگر متصل می شوند تا طول دلخواه و مورد نظر حاصل شده و در آن واحد، اتصالات و پیوستگی و تغییر مسیر لوله کشی را نیز تأمین کنند. این اتصالات انواع مختلفی دارند که در ادامه به طور مختصر به شرح برخی از آن ها می پردازیم.
1) سه راه ها
سه راه ها، مهم ترین و پر کاربرد ترین انواع اتصالات، در انشعاب لوله ها می باشند. سه راه ها، در سایز ها و اندازه ها و همچنین انواع مختلف و متنوعی ساخته می شوند.
2) چهار راه ها
چهار راه ها، در حقیقت همان سه راه هستند با این تفاوت که یک خروجی دیگر در مقابل نافی دارند. محور های چهار راه در یک صفحه مشترک واقع شده اند و بر هم عمود هستند. چهار راه نیز همانند سه راه در انواع و اندازه های متفاوت ساخته می شود.
3) درپوش ها
از درپوش ها برای انسداد انتهای لوله های بوشن دار و یا اتصالاتی که دارای رزوه مادگی باشند استفاده می شود. درپوش ها به طور معمول، از جنس پلاستیک چکش خوار، چدن، آهن و برنج می باشند.
4) مهره ماسوره ها
مهره ماسوره ها از انواع گوناگونی برخوردار هستند. مهره ماسوره ها به منظور سهولت در تعمیرات در خطوط لوله کشی کاربرد فراوانی دارند.
5) بوشن ها
معمولا بر سر هر شاخه از لوله یک عدد بوشن بسته می شود. بوشن ها معمولا از جنس آهن چکش خوار، چدن و یا برنج می باشند.
6) ولو ها (valve)
ولو ها یا به زبان ساده تر، شیر ها مسئولیت کنترل جریان مایع و حرکت یا توقف آن در لوله را دارند. شیر ها در هر رایزر نصب می شوند تا در صورتی که به تعمیر نیاز شد، بتوان در هر قسمت که لازم شد آب را قطع کرده و اقدامات لازم را برای تعمیر آن قسمت انجام داد.

رایزر چیست؟

در مهندسی لوله کشی، لوله ای را که به صورت عمودی و در این راستا قرار گیرد، رایزر می نامند. رایزر، در واقع، هر لوله ای است که به اصطلاح ران عمودی دارد. برای مثال، در صنایع نفتی یا گازی که در آب واقع هستند، لوله ای که به صورت عمودی، نفت را از محل چاه به سکو منتقل می کند، رایزر نام دارد.

نقش لوله رایزر در لوله کشی

رایزر در لوله کشی ساختمان، نقش مهم و بسزایی در تأمین کردن آب مصرفی ساختمان دارد. این روز ها علت کمبود آب در بسیاری از ساختمان ها، انتخاب نادرست قطر رایزر می باشد؛ بنابراین برای این که افراد هنگام استفاده از آب ساختمان، با افت فشار و در نتیجه کمبود آب رو به رو نشوند باید حتما در انتخاب کردن قطر مناسب برای رایزر دقت لازم را به خرج داده و محاسبات دقیق انجام دهند. برخی از مهندسین لوله کش، گمان می کنند چون آب ورودی به ساختمان یا همان کنتور آب از قطر کمی برخوردار است، لوله های رایزر ساختمان نیز باید به همان شکل و با قطر کم اجرا شوند. این مسئله خود سبب افت شدید فشار آب در ساختمان می گردد. برای فاضلاب ساختمان نیز باید رایزر مناسب کار گذاشته شود تا هدایت پساب نیز به درستی صورت گیرد.

نصب لوله ها

برای نصب لوله ها به یک سری نکات باید توجه داشت. این نکات به طور مختصر در زیر آورده شده اند:
الف) به منظور خم کردن لوله ها حتما باید از فنر های رو کار و یا از لوله خم کن بهره گرفت.
ب) فرآیند نصب لوله حتما باید طبق نقشه ای که توسط مهندس طراح تعبیه شده و با به کارگیری خطوط راهنما انجام بگیرد.
پ) در فاضله های 40 تا 50 سانتیمتری و همچنین، در وسط خم ها، حتما باید از بست های نگهدارنده استفاده کرد.

نصب کلکتور در لوله کشی ساختمان

به منظور نصب کلکتور رفت و برگشت، در سیستم گرمایش، توصیه می شوداز جعبه های کلکتور بهره گرفت.
بهتر است لوله های ورودی و اصلی به کلکتور ها عایق کاری شوند.
پیشنهاد می شود روی کلکتور های رفت و برگشت، شیر هوا گیری خودکار لحاظ شود.
لوله های پلی پروپیلن برای لوله های اصلی کلکتور های رفت و برگشت مناسب نیستند و استفاده از آن ها به عنوان لوله های ورودی کلکتور مجاز نمی باشد.

تست مقدماتی برای لوله کشی ساختمان

در مرحله اول، ابتدا، فشار سیستم را باید به 15 بار (bar) برسانید (این مقدار 5/1 برابر ماکزیمم فشار کارکرد سیستم می باشد) و سپس 30 دقیقه منتظر بمانید. در صورتی که بعد از گذشت این زمان، میزان افت فشار، کمتر از 6 بار (bar) شود و هیچ گونه نشتی قابل رؤیت نباشد، مورد تأیید است.

با تأیید شدن مرحله اول به مرحله بعدی می رسیم. برای شروع این مرحله، ابتدا لازم است به سیستم حدود 10 دقیقه زمان برای استراحت دهید. سپس مانند مرحله اول، به طور مجدد فشار سیستم را باید به 15 بار رسانده و مجددا 30 دقیقه منتظر بمانید. اگر این بار هم با گذشت این مدت، فشار به پایین تر از 6 بار افت نکرد و هیچ نشتی مشاهده نشد، این مرحله نیز مورد تأیید است و مرحله مقدماتی به پایان می رسد.

تست نهایی برای لوله کشی ساختمان

بلافاصله بعد از انجام گرفتن تست مقدماتی، و پیش از این که سیستم فرصت استراحت پیدا کند باید بار دیگر فشار آن را به 15 بار برسانید. اما این بار به مدت 2 ساعت به آن مهلت دهید تا افت فشار خود را نشان دهد. در صورتی که این بار هم، میزان کاهش فشار، از 2 بار کمتر نبود و در سیستم هیچ گونه نشتی رؤیت نشد، این مرحله نیز مورد تایید بوده و تست نهایی با موفقیت خاتمه می یابد.